Stasiuk wpadł za szybko - Jadąc do Babadag

Za szybko postanowiłam przeczytać Stasiuka. Za szybko po reportażach Szczygła, o których piszę TU
Siłą rzeczy, sięgając po tę książkę, zaraz po innej, jej podobnej, naraziłam obu panów na porównania. A to niedobrze, bo porównuje się z reguły przychylając szalę na korzyść jednego lub drugiego.
Jadąc do Babadag podobna jest tylko z tego względu, że też dotyczy podróży i wrażenie niezwykle subiektywnych z tego, co się tam widzi lub kogo się spotyka.
Stasiuk zabiera nas w rajd po Europie środkowej. To moje pierwsze spotkanie z jego twórczością, więc moje wrażenia będą dotyczyć tylko tej pozycji, sama nie wiem, co napisać, bo się cały czas zastanawiam - czy ja się mu nie dałam uwieść, czy zwieść?
Andrzej Stasiuk nie pisze tak, żeby coś nam uzmysłowić, coś objaśnić, znaleźć sedno sprawy, jego zbeletryzowane reportaże są jak obrazki z życia, jak fotografie stylistyczne. Trochę się popisuje, bo umie pisać i czasem to, co można by powiedzieć prosto, rozciąga na zdania wielokrotnie złożone, a nam pozostaje podziwiać. Czasem miałam problem z połapaniem się, o czym właściwie on pisze? Wydawało mi sie, że mnie atakuje słowami, niezliczoną ich ilością.

No i to wrażenie - że historię swoich podróży opisuje człowiek trochę zblazowany, zmęczony życiem, w stylu Hłaski - przytłoczony wrażeniami, które mu dostarcza świat, bo wszystko dla niego jest mocnym doznaniem. Dwóch mężczyzn pracujących w lesie też. Tak to wszystko odczuwa, że aż musiał wyrobić w sobie umiejętność ich ignorowania, lekką nonszalancję i dystans. Widziałam go w rozpiętej koszuli z papierosem zwisającym z ust, nawet wtedy, kiedy otwiera puszkę z mielonką. Najdziwniejsze jest to, że ja nigdy Stasiuka nie widziałam i kiedy zobaczyłam jego zdjęcie, aż mnie zatkało.


Jak żywy z mojej głowy.
Czyli zdolny nieprawdopodobnie, słowa są nim, on jest słowami, które przelewa na papier, a kiedy my je czytamy, słowa są lustrem jego. To wielka zaleta.
A dlaczego nie powinnam go porównywać ze Szczygłem? Ano to jest tak, jak z wypadem do ulubionej kawiarni, gdzie wiadomo, że spotkasz kogoś znajomego. Wchodzisz i już od drzwi widzisz, że przy jednym stoliku w miłym ci towarzystwie siedzi Szczygieł, a po drugiej stronie sali w równie miłym towarzystwie zasiadł Stasiuk; wiesz, że nie obskoczysz dwóch, musisz wybrać, z którym spędzisz wieczór. Gdyby był tylko jeden, stanowiłby główną atrakcję, ale jest dwóch - od dylemat. I ja, ze swoją wrażliwością, osobowością, potrzebami jeśli idzie o obcowanie z określonym typem człowieka, poczuciem humoru i stronieniem od rozdzierania włosa na czworo, w podskokach poleciałabym do stolika pana Mariusza. Tam opowieść szłaby w nieskomplikowanym rytmie, gładko, zabawnie i ze swadą. Może bym momentami żałowała, że nie siedzę z panem Andrzejem, ale wiedziałabym, że jego nostalgiczne oczy, jego zawieszenie głosu na chwilę przed wypiciem łyka czegoś mocniejszego, jego chwilowe zapadanie się w złożoność świata i ludzkiej natury, i mnie wprowadziłaby w taki nastrój, a czuję, że niedobrze mi to robi.
Zaznaczam, że obu panów nie znam, z żadnym nie było mi dane rozmawiać, to są tylko odczucia po przeczytaniu ich książek. I tak - Szczygłowi się oświadczyłam, bo mnie uwiódł swoją opowieścią o Czechach, a Stasiuka, w obronie własnej, chętnie bym spotkała raz, a intensywnie, na rok. Trochę tak, jak z przyjacielem mojej mamy, malarzem Słowikiem - artysta złożony, nieprzewidywalny, szalony, dobrze było z nim biesiadować, ale nie za często.
Nie mogę się mądrzyć na temat tej pozycji, ani tego pisarza, bo albo jestem zwyczajnie na niego za głupia, albo dotyka takich miejsc mojej wrażliwości, których w obronie własnej nie mam zamiaru dopuszczać do głosu, bo czasem mam wrażenie, że intensywność wrażeń i emocji może mnie zabić.
Tak więc, nie jest to post o książce, a o tym, jak odebrałam twórcę.
A dodam jeszcze, że Jadąc do Babadag pożyczyła mi pani, która przychodzi do naszej biblioteki. Stasiuk jest jej ulubionym pisarzem i chciała mi go przedstawić. A ja dałam jej w zamian Zrób sobie raj. Przyszła do mnie po jakimś czasie, oddaję jej książkę, ona mnie i mamy tę samą uwagę - not my cup of tea. Ona mówi - Szczygieł ma słowotok, jego książka jest głośna, pełna historii, zawalił mnie opowieściami. Ja wcześniej do niej o Stasiuku - idzie, staje, popatrzy, coś powie, powiedział i wsiada do autobusu, pojechał. Wysiadł, powiedział, za spokojnie, za filozoficznie, ja nie chcę sekcji zwłok świata, którego już nie ma lub świata, który odchodzi w zapomnienie, ja chcę przekrzykiwania się przy stole, niepohamowanego śmiechu i stukania się kuflami po każdej wyjątkowo śmiesznej ripoście.
Wniosek z tego, że każda z tych pozycji trafiła na swojego człowieka, na odpowiednią wrażliwość. Nie lepszą, czy gorszą, ale inną. Ja jestem postawną kobietą, mówiącą głośno, wymachuję rękami, lecą mi łzy, kiesy się śmieję. Ta pani jest drobna, niska i eteryczna, pastelowa, mówi cicho i wyważone zdania, żadnych niepotrzebnych gestów i rozwianego włosa. Buddyjski balans. Harmonia. Stasiukowa fanka.